Kindermishandeling

Elke vorm van voor een minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat, actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt berokkend of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel.

De definitie laat zien dat het naast lichamelijke mishandeling ook gaat om psychische mishandeling en seksueel geweld. Naast actieve mishandeling gaat het ook om verwaarlozing. In gezinnen waarin één of meer kinderen worden mishandeld, komen vaak verschillende vormen van mishandeling tegelijk voor. Bij elke vorm van kindermishandeling varieert de ernst van licht tot zeer zwaar. De duur en frequentie van het geweld bepalen mede de ernst van de mishandeling. Hoe zwaarder het geweld, hoe langer het duurt en hoe vaker het voorkomt, des te ernstiger is de kindermishandeling. Stress als gevolg van problemen bij de ouders, het kind, het gezin of in de omgeving kan een rol spelen bij het ontstaan van een situatie waarin kindermishandeling zich voordoet.

Lichamelijke mishandeling

Onder lichamelijke (of fysieke) kindermishandeling vallen alle vormen van lichamelijk geweld tegen een kind, zoals slaan (met vlakke hand of een voorwerp), schoppen, bijten, knijpen, krabben, aan haren trekken of brandwonden toebrengen.

Lichamelijke mishandeling komt, net als andere vormen van kindermishandeling, in verschillende gradaties voor. Afhankelijk van de ernst van de mishandeling zijn de lichamelijke gevolgen voor het kind groter of kleiner, variërend van een enkele blauwe plek tot ernstig letsel en ziekenhuisopname of zelfs overlijden. Uit onderzoek blijkt dat een opvoedstijl van fysiek straffen (‘een tik op de billen’) en ernstige lichamelijke mishandeling onderdeel zijn van eenzelfde continuum waar vergelijkbare mechanismen aan ten grondslag liggen.

Risicofactoren

Kindermishandeling is het gevolg van een combinatie van uiteenlopende risicofactoren. Risicofactoren zijn gedragingen, omstandigheden of kenmerken die de kans dat kindermishandeling zich voordoet vergroten.

Een signaal van mishandeling is niet hetzelfde als een risicofactor. Omgekeerd kunnen risicofactoren wel een signaalfunctie voor mishandeling hebben. Een signaal is een actueel teken of kenmerk bij een kind of jongere dat er wat aan de hand is. De verklaring daarvoor kan kindermishandeling zijn, maar er kan ook een andere verklaring voor zijn.