Posttraumatische stressstoornis (PTSS)
Kenmerkend aan een posttraumatische stressstoornis is dat traumatische ervaringen ongewild op verschillende manieren of momenten weer worden opgeroepen. Vaak ervaar je dan intense angst of paniek, omdat je het trauma als het ware opnieuw beleeft. Psychische klachten die bij PTSS vaak voorkomen zijn:
- Terugkerende, onvrijwillige en pijnlijke herinneringen aan de gebeurtenis
- Nachtmerries
- Flashback
- Last hebben van prikkelbaarheid en woede-uitbarstingen (zonder goede reden)
- Roekeloos of zelfdestructief gedrag
- Concentratieproblemen
- Overdreven schrikachtig zijn
- Altijd waakzaam zijn
- Moeite hebben met in- of doorslapen of onrustig slapen
- Een aanhoudende negatieve stemming hebben (zoals angst, boosheid, schuldgevoelens, schaamte)
- Duidelijk minder geïnteresseerd zijn in het doen van belangrijke activiteiten
- Het gevoel hebben minder verbonden te zijn met anderen en je sociaal terugtrekken
- Moeite hebben met het ervaren van positieve emoties (zoals geluk, tevredenheid of liefde)
- Vermijdingsgedrag
Je kunt hierbij vaak het gevoel hebben dat je niet meer in je eigen lichaam zit, maar alles ervaart alsof je jezelf van buitenaf ziet (alsof je in een droom zit). Dit noemen we depersonalisatie. Maar je kunt ook het gevoel hebben alsof je omgeving niet echt is. Dit noemen we derealisatie.
Zowel de oorzaken, gevolgen als de duur van PTSS symptomen verschillen per persoon. Ongeveer de helft van de volwassenen die last heeft van PTSS, heeft er na drie maanden geen last meer van. Maar sommige mensen kunnen langer dan een jaar en soms meer dan vijftig jaar last hebben van bepaalde symptomen. Er zijn verschillende factoren die hierbij een rol spelen, zoals de ernst en het soort traumatische gebeurtenis die je hebt ervaren, hoe vaak je blootgesteld wordt aan dingen die je daaraan doen herinneren, persoonlijke karaktereigenschappen en jouw persoonlijke manier van omgaan met lastige situaties.
PTSS kan ingrijpende gevolgen voor iemand hebben, maar met de juiste behandeling kun je ervan herstellen. Ervaar jij symptomen die horen bij PTSS? Dan doe je er verstandig aan om professionele hulp te zoeken. Een psycholoog zou je goed kunnen helpen. Samen kijken jullie wat er nodig is om het trauma een plek te geven.